Ұлтаралық келісім кеңестік дәуірден бастау алады, сол кездегі негізгі идеология туысқандық, ынтымақтастық пен толеранттылыққа негізделген «халықтар достығы» культі болды. Қазақстан этносаралық қатынастардың бұл жүйесін қабылдады – ол этностардың мәдениеті, дәстүрлері мен тілдері өркендеген «халықтар достығының зертханасы» болып саналады және этникалық азшылықтар жағдайы нашар басқа посткеңестік елдерден осымен ерекшеленеді.

Біздің билік көпұлтты Қазақстанның барлық халықтарының бірлігі – елдің басты құндылығы екенін мақтанышпен қайталап, қайталап келеді. Алайда, өткен жылдың ақпан айында дүнген қауымы қоныстанған ауылдардың погромдары мен оларға қатысушылардың кейінгі соты бауырластық, теңдік, әділеттілік біршама шартты ұғымдар екенін және олардың түсіндірмесі көбіне қос стандарттарға негізделгенін көрсетті.

Сонымен қатар, олар кеңестік толеранттылық пен адамдар арасындағы достық идеясының айтарлықтай өзгергенін және бүгінгі күні әртүрлі көзқарастармен түсіндірілетінін көрсетті. Билік ресми түрде жарияланған «ұлтаралық келісімнің» бейнесін жасау арқылы қоғамдық тыныштықты сақтауға тырысады, ал өздерін ұлттық патриоттар деп атайтын адамдар мемлекетке, оның ресурстарына және жеңілдіктеріне ерекше құқықтарды талап етеді.

Ә.Молдахметова, Степногорск қаласының ЖРО кеңесші-заңгері